ﻋﺎرﺿﻪ ﻫﺎی ﺷﺨﺼﻴﺘﻲ
ﺑﺎ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ در ﻓﻀﺎى برنامه و اﺟﺮاى اﺻﻮل ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺷﺨﺼﻴﺘﻰ ﺧﺎص در اﻋﻀﺎ ﺷﻜﻞ ﻣﻰ ﮔﻴﺮد ﻛﻪ ﻋﺎرﺿﻪ ﻫﺎﻳﻰ ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه دارد. در اداﻣﻪ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ اﻳﻦ ﻋﻮارض ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻰ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ.
1-14-2. ﺗﺄﻳﻴﺪﻃﻠﺒﻲ
وﻗﺘﻰ ﺷﺨﺺ از روز اول، از ﺳﻮى اﻋﻀﺎ، ﺧﺎﻧﻮاده و ﻣﺤﻴﻂ ﻣﻮرد ﻣﺤﺒﺖ و ﺗﺄﻳﻴﺪ ﻗﺮار ﻣﻰﮔﻴﺮد. ﻫﺮ اﺷﺘﺒﺎه و ﺧﻄﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﻣﺮﺗﻜﺐ ﻣﻰﺷﻮد را در ﺟﻠﺴﻪ اﻗﺮار ﻛﺮده، ﺑﻪ ﺟﺎى ﺳﺮزﻧﺶ و ارﻋﺎب، ﺳﻜﻮت و ﺗﺸﻮﻳﻖ ﻣﻰﺑﻴﻨﺪ، ﻛﻢﻛﻢﺗﺼور ﻣﻰﻛﻨﺪ اﺻﻞ ﺑﺮ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ ﭼﻪ ﻛﺮد و ﻧﻜﺮد ﺑﺎﻳﺪ ﺗﺄﻳﻴﺪ و ﺗﺸﻮﻳﻖ ﺷﻮد و ﻛﺴﻰ ﻧﺒﺎﻳﺪ او را ﺗﻮﺑﻴﺦ ﻛﻨﺪ، در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﻪ ﺷﺨﺼﻴﺘﻰ ﺗﺄﻳﻴﺪ ﻃﻠﺐ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﻰﺷﻮد ﺗﺎب و ﺗﺤﻤﻞ اﻧﺘﻘﺎدات دﻳﮕﺮان را ﻧﺪارد، در ﺑﺮاﺑﺮ ﺳﺮزﻧﺶ، اﻧﺘﻘﺎد و ﺣﺘﻰ ﻧﻈﺮات دﻳﮕﺮان ﺟﺒﻬﻪ ﻣﻰﮔﻴﺮد، ﺣﺎﺿﺮ اﺳﺖ ﻫﺮﻛﺎرى ﻛﻨﺪ ﺗﺎ ﺗﺄﻳﻴﺪ ﺷﻮد، ﺑﻪ ﺟﻠﺴﻪ ﻣﻰرود، ﻣﺸﺎرﻛﺖ ﻣﻰﻛﻨﺪ، اﻋﻼم ﭘﺎﻛﻰ ﻣﻰﻛﻨﺪ، ﺧﺪﻣﺖ ﻣﻰﻛﻨﺪ، ﻋﺸﻖ ﻣﻰورزد، رﻫﺠﻮ ﻣﻰ ﮔﻴﺮد و ﻫﺮ ﻛﺎر دﻳﮕﺮى ﻛﻪ اﻳﻦ ﻧﻘﺺ او را ارﺿﺎ ﻛﻨﺪ... اﻟﺒﺘﻪ ﻣﻮارد ﻛﺜﻴﺮى ﻫﻢ ﻧﻪ از روى ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻃﻠﺒﻰ ﺑﻠﻜﻪ از روى ﺣﺴﻦ ﻧﻴﺖ و ﺧﻴﺮ ﺧﻮاﻫﻰ ﻋﻤﻞ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﻟﻜﻦ در ﻫﻤﻴﻦ اﻓﺮاد ﻫﻢ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻃﻠﺒﻰ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻧﺤﻮ دﻳﮕﺮى ﺑﺮوز ﻣﻰ ﻛﻨﺪ.
2-14-2. اﻧﺰوا
ﻳﻜﻰ از ﺷﻌﺎرﻫﺎى ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻫﺎﻳﻰ از اﻧﺰوا و ﺗﻨﻬﺎﻳﻰ اﺳﺖ. اﻣﺎ در ﺣﻘﻴﻘﺖ اﻓﺮاد ﭘﺲ از ورود ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ درﮔﻴﺮ اﻧﺰواى درون و ﺑﻴﺮون ﻣﻰﺷﻮﻧﺪ. اﮔﺮ ﻛﻤﻰ ﺻﺎدق ﺑﺎﺷﻴﻢ و ﺑﻪ ﺧﻮد و دوﺳﺘﺎن همدرد ﻧﻈﺮ ﻛﻨﻴﻢ،ﻣﻰﺑﻴﻨﻴﻢ در اﻓﻜﺎر و ﻋﻘﺎﻳﺪ اﻧﺠﻤﻦ ﻣﻨﺰوى ﺷﺪه اﻳﻢ. ﻛﻢﺗﺮ ﭼﻴﺰى ﺟﺰ اﻧﺠﻤﻦ را ﻣﻰ ﭘﺬﻳﺮﻳﻢ، ﻛﻢﺗﺮ راه و روﺷﻰ را ﺟﺰ ﺑﺎ اﺻﻮل ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺟﺮا ﻧﻤﻰﻛﻨﻴﻢ، ﺧﻂ ﻛﺶ رﻓﺘﺎرﻣﺎن اﺻﻮل اﻧﺠﻤﻦ ﻣﻰﺷﻮد ﻛﻪ ﺑﺎزﺗﺎب آن در دﻧﻴﺎى ﺑﻴﺮون ﺷﺨﺺ ﻣﻮﺟﺐ اﻧﺰواى ﻣﺤﻴﻄﻰ او ﻣﻰﺷﻮد. از ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻛﻨﺎره ﻣﻰﮔﻴﺮد، ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ارﺗﺒﺎﻃﺎت، رﻓﺖ و آﻣﺪﻫﺎ، ﺗﻤﺎسﻫﺎ، ﻣﺨﺎﻃﺒﺎن و... ﻣﺤﺪود ﺑﻪ اﻧﺠﻤﻦ و اﻋﻀﺎ و اﻓﺮاد ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻧﺠﻤﻦ ﻣﻰﺷﻮد؛ اﻳﻦ اﻧﺰواى ﭘﻨﻬﺎﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ در آن ﺷﺨﺺ ﻧﻤﻰﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎ ﻏﻴﺮ اﻋﻀﺎى اﻧﺠﻤﻦ ارﺗﺒﺎط ﺑﺮﻗﺮار ﻛﻨﺪ یا در ارﺗﺒﺎﻃﺎت ﺑﺎ ﻣﺸﻜﻞ ﺑﺮﻣﻰ ﺧﻮرد، ﻳﺎ ﻣﺘﺤﻤﻞ رﻧﺞ و ﺳﺨﺘﻰ روﺣﻰ و اﺣﺴﺎﺳﻰ ﺷﺪه و ﻣﻨﺰوى و ﻣﺤﺼﻮر در ﻗﺎﻟﺐ اﻧﺠﻤﻦ ﻣﻰﺷﻮد.
3-14-2. ﻛﻨﺘﺮل و ﻗﻀﺎوت
ﻛﺎرﻛﺮد ﻗﺪمﻫﺎى دوازدهﮔﺎﻧﻪ، ﺷﺮﻛﺖ در ﺟﻠﺴﺎت و ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ دوﺳﺘﺎن همدرد از ﻋﻮاﻣﻞ اﺻﻠﻰ ﭘﺪﻳﺪ آﻣﺪن اﻳﻦ رذاﻳﻞ اﺳﺖ. وﻗﺘﻰ ﻓﺮد ﺷﺮوع ﺑﻪ ﻗﺪمﻫﺎى دوازدهﮔﺎﻧﻪ ﻣﻰﻛﻨﺪ، ﺑﺎ ﭼﻬﺮه اى ﻧﺎﻗﺺ و ﻣﻨﻔﻰ از ﺧﻮد آﺷﻨﺎ ﻣﻰﺷﻮد و ﺧﻮاﺳﺘﻪ و ﻧﺎﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺗﻤﺎم اﻋﻤﺎل و رﻓﺘﺎر ﺧﻮد را ﻛﻨﺘﺮل ﻣﻰﻛﻨﺪ. وﻗﺘﻰ ﺑﻪ ﺟﻠﺴﺎت ﻣﻰ رود و ﭘﺎى ﻣﺸﺎرﻛﺖ دﻳﮕﺮان ﻣﻰﻧﺸﻴﻨﺪ ﺣﺮفﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﻣﻮﺿﻮع و ﺣﻴﻄﻪ آن ﺗﺠﺮﺑﻴﺎت، ﺷﻜﺴﺖﻫﺎ، ﭘﻴﺮوزىﻫﺎ، اﺷﺘﺒﺎﻫﺎت و در ﻛﻞ در ﻣﺤﻮر ﺧﻮدﺷﻨﺎﺳﻰ و ﺷﺨﺼﻴﺖ ﺷﻨﺎﺳﻰ ﻓﺮدى اﺳﺖ، ﻧﺎﺧﻮاﺳﺘﻪ درﮔﻴﺮ ﻗﻀﺎوت و ﺑﺮرﺳﻰ وﺿﻌﻴﺖ ﮔﻮﻳﻨﺪه ﻣﻰﺷﻮد. ﺧﻄﺮﻧﺎﻛﺘﺮ اینجااست ﻛﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺮﺗﺐ و روزاﻧﻪ ﺑﻪ ﺟﻠﺴﺎت ﺑﺮود و ﺳﺎﻋﺎﺗﻰ را ﭘﺎى شخصیترین ﺣﺮفﻫﺎى اﻓﺮاد ﺑﻨﺸﻴﻨﺪ. ﻳﺎ در ﺟﻠﺴﺎت ﮔﺮوﻫﻰ ﻗﺪم ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﺪ. ﻛﻢﻛﻢ ﺗﻤﺎم ﺗﻤﺮﻛﺰش روى ﺑﺎﻃﻦ و ﺷﺨﺼﻴﺖ اﻋﻀﺎ و اﻓﺮاد ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﻰﺷﻮد؛ اﻧﺴﺎنﻫﺎى ﻣﻌﻤﻮﻟﻰ ﺑﻌﺪ از ﭼﻨﺪ ﺑﺎر ارﺗﺒﺎط از اﻳﻦ اﻓﺮاد ﺧﺴﺘﻪ و رﻧﺠﻮر ﻣﻰﺷﻮﻧﺪ؛ ازاینکه از ﻟﺤﻈﻪ ورود ﺗﺎ زﻣﺎن ﺟﺪاﻳﻰ زﻳﺮ ذرهﺑﻴﻦ اﻧﺪ، راﺑﻄﻪﺷﺎن را ﻣﺤﺪود ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ. اﻋﻀﺎى ﺧﺎﻧﻮاده و ﻧﺰدﻳﻜﺎن ﻛﻪ ﺑﻪاﺟﺒﺎر اﻳﻦ وﺿﻌﻴﺖ را ﺗﺤﻤﻞ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ، ﺳﻜﻮت یا واﻛﻨﺶ ﻧﺸﺎن ﻣﻰدﻫﻨﺪ، اﮔﺮ از آنﻫﺎ در ﻣﺤﻴﻄﻰ اﻣﻦ و راﺣﺖ ﺳﺆال ﺷﻮد، ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﮔﻔﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ اﻋﻀﺎ ﺑﻪ ﻫﻤﻪ ﻛﺎرﺷﺎن ﻛﺎر دارﻧﺪ؛ در ﻫﺮ اﻣﺮى دﺧﺎﻟﺖ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ، ﻧﻈﺮ ﻣﻰدﻫﻨﺪ و اﮔﺮ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺧﻮاﺳﺘﺸﺎن ﻋﻤﻞ ﻧﻜﻨﻨﺪ ﻧﺎراﺣﺖ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺷﺪ. اﻣﺎ وﺿﻌﻴﺖ رواﺑﻂ ﺑﺎ اﻋﻀﺎى دﻳﮕﺮ ﻓﺮق ﻣﻰﻛﻨﺪ. از آنﺟﺎﻳﻰ ﻛﻪ اﻛﺜﺮﻳﺖ درﮔﻴﺮ اﻳﻦ ﻧﻮاﻗﺺ اﻧﺪ، دﻧﺒﺎل ﻛﺴﻰ ﺑﺮاى ﻫﻤﺮاﻫﻰ ﻣﻰ ﮔﺮدﻧﺪ. از این رو اﮔﺮ ﺑﺎز ﻫﻢ ﺻﺎدﻗﺎﻧﻪ ﺑﻪ رواﺑﻂ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ دﻳﺪه ﺷﻮد ﺑﻴﺶﺗﺮ ﺣﺮف و ﺑﺤﺚﻫﺎ ﻣﺤﺪود ﺑﻪ ﻛﻨﺘﺮل و ﻗﻀﺎوت اﺳﺖ ﻳﺎ از ﺧﻮد و اﻓﻜﺎر و رﻓﺘﺎر ﺧﻮد ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻰﺷﻮد، ﻳﺎ روى اﻓﻜﺎر و رﻓﺘﺎر ﻃﺮف ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻣﺘﻤﺮﻛﺰ ﻣﻰﺷﻮﻧﺪ یا از اﻓﺮاد ﻏﺎﻳﺐ ﻗﻀﺎوت ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ و ﻧﺎم اﻳﻦ روﻧﺪ را ﺻﺤﺒﺘﻬﺎى ﺑﻬﺒﻮدى ﻣﻰ ﮔﺬارﻧﺪ
4-14-2. ﺑﺨﻞ، ﺣﺴﺪ
ازﺟﻤﻠﻪ آﺛﺎر ﻣﺨﺮب ﺷﻨﻴﺪن ﻣﺴﺘﻤﺮ ﺗﺠﺮﺑﻴﺎت، ﺷﻜﺴﺖ و ﭘﻴﺮوزىﻫﺎى دﻳﮕﺮان، اﻳﺠﺎد ﺣﺲ ﺑﺨﻞ و ﺣﺴﺪ در ﺷﻨﻮﻧﺪه اﺳﺖ. وﻗﺘﻰ ﺑﺎ ﻧﮕﺎه ﺑﻪ زﻧﺪﮔﻰ ﮔﺬﺷﺘﻪ، ﺷﺨﺼﻴﺖ ﺧﻮد را از ﻋﻴﻨﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻰﺑﻴﻨﻴﻢ و اﻛﺜﺮ آن ﻣﻨﻔﻰ و ﻧﺎﻛﺎماﻧﺪ، وﻗﺘﻰ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﺸﺎرﻛﺖﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﻣﻰﻛﻨﻴﻢ ﺷﺎﻣﻞ اﺣﺴﺎﺳﺎت ﺑﺪ و ﺷﻜﺴﺖ، ﮔﻨﺎه و رﻧﺠﺶ ﻫﺎﻳﻤﺎن اﺳﺖ، وﻗﺘﻰ ﺑﻴﺶﺗﺮﻣﺸﺎرﻛﺖﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﻣﻰﺷﻨﻮﻳﻢ ﻫﻢ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻀﻤﻮن را دارﻧﺪ، ﺑﻪ ﻃﻮر ﻧﺎﺧﻮدآﮔﺎه ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖﻫﺎ و ﭘﻴﺮوزىﻫﺎى دﻳﮕﺮان ﺣﺲ ﺑﺪى ﭘﻴﺪا ﻣﻰﻛﻨﻴﻢ؛ اﻳﻦ ﻣﻰﺷﻮد ﻛﻪ وﻗﺘﻰ ﻋﻀﻮى ﺣﺎل و اﺣﺴﺎس ﺑﺪى دارد ﺗﻤﺎم اﻧﺮژى ﺧﻮد را ﺻﺮف ﺧﺪﻣﺖ ﺑﻪ او ﻣﻰﻛﻨﻴﻢ ﺗﺎ ﺣﺎل و اﺣﺴﺎس ﺧﻮﺑﻰ ﭘﻴﺪا ﻛﻨﺪ، اﻣﺎ وﻗﺘﻰ ﺷﺨﺼﻰ ﺣﺎل و اﺣﺴﺎس ﺧﻮﺑﻰ دارد در ﻇﺎﻫﺮ ﺧﻮﺷﺤﺎل ﻣﻰﺷﻮﻳﻢ، اﻣﺎ ﺿﻤﻴﺮ ﻧﺎﺧﻮدآﮔﺎهﻣﺎن ﭘﺮ از ﺣﺲ ﺣﺴﺎدت ﻣﻰﺷﻮد و ﻧﺎﺧﻮاﺳﺘﻪ اﻧﺘﻈﺎر دﻳﺪن ﺣﺎل ﺑﺪ او را ﻣﻰﻛﺸﻴﻢ. ﺷﺎﻳﺪ
5-14-2. ﺗﺮس و واﻫﻤﻪ
ﺑﺎ ﻣﺸﺎﻫﺪه زﻧﺪﮔﻰ اﻋﻀﺎ، اﻳﻦ اﺣﺴﺎﺳﺎت ﻧﻴﺰ ﺑﻪ وﻓﻮر ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻣﻰ ﺧﻮرد. ﺑﺮﺧﻼف اﻇﻬﺎراﺗﻰ ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻰﺷﻮد، ﺗﺮس ﺑﺮاى زﻧﺪﮔﻰ ﮔﺬﺷﺘﻪ اﺳﺖ و در اینجا ﺑﺎ ﺗﺮسﻫﺎﻳﻤﺎن زﻧﺪﮔﻰ ﻧﻤﻰﻛﻨﻴﻢ، روﻧﺪ اﺟﺮاى اﺻﻮل ﺑﻪﻧﺤﻮﻳﺴﺖ ﻛﻪ اﻋﺘﻤﺎد و ﻋﺰت ﻧﻔﺲ را از وى ﻣﻰﮔﻴﺮد و ﺗﺮس و واﻫﻤﻪ ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ ﻣﻰﺷﻮد. ﺑﺎ ﻛﺎرﻛﺮد ﻗﺪمﻫﺎ ﺧﺼﻮﺻﺎً یک، دو، چهار، شش، هفت اﻋﻀﺎ ﻧﺎﺧﻮاﺳﺘﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺧﻮد ﺑﺪﺑﻴﻦ ﻣﻰﺷﻮﻧﺪ و ﺻﺤﺖ و درﺳﺘﻰ ﻫﺮ ﻓﻜﺮ و ﻋﻤﻠﻰ ﻛﻪ از ﺧﻮد ﺑﺮوز ﻣﻰدﻫﻨﺪ را ﻣﺸﻜﻮک ﺑﻪ ﻧﻘﺺ و ﺑﻄﻼن ﻣﻰ داﻧﻨﺪ. ﭼﻨﻴﻦ رﻓﺘﺎرﻫﺎﻳﻰ ﻧﺸﺎن از ﻳﻚ ﺗﺮس و واﻫﻤﻪ دروﻧﻰﺳﺖ ﻛﻪ اﻟﺒﺘﻪ ﺑﻪ وﺿﻮح درﺻﺤﺒﺖﻫﺎ، رﻓﺘﺎر و اﻋﻤﺎل وى ﻣﺸﺨﺺ اﺳﺖ. ﻣﻮﺿﻮع ﺗﺮس در ﻗﺴﻤﺖ اﺣﺴﺎﺳﺎت ﺑﻪ ﺗﻔﺼﻴﻞ ﺑﺤﺚ و ﺑﺮرﺳﻰ ﺷﺪه اﺳﺖ.
6-14-2. ﻋﺪم ﻣﺴﺆﻟﻴﺖ ﭘﺬﻳﺮی
اﻧﺘﻈﺎرى ﻛﻪ اﻧﺠﻤﻦ ﺑﺮاى اﻋﻀﺎ اﻳﺠﺎد ﻛﺮده، ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﺪن ﺑﻪ اﺷﺨﺎﺻﻰ ﻣﺴﺌﻮل، ﺳﺎزﻧﺪه و ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل ﺑﺮاى ﺟﺎﻣﻌﻪ اﺳﺖ. اﻣﺎ درواﻗﻌﻴﺖ ﻋﻜﺲ آن اﺗﻔﺎق ﻣﻰ اﻓﺘﺪ. در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﭘﺬﻳﺮى اوﺿﺎع وﺧﺎﻣﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮى ﭘﻴﺪا ﻣﻰﻛﻨﺪ؛از آنجا ﻛﻪ اﻧﺠﻤﻦﻫﺎى دوازده ﻗﺪﻣﻰ ﺑﻴﻤﺎرى اﻋﺘﻴﺎد و ﻋﺪمﺳﻼﻣﺖ ﻋﻘﻞ را ﺑﻪ اﻓﺮاد ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻰ دﻫﻨﺪ اﻋﻀﺎ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻧﺎﺧﻮدآﮔﺎه ﻣﻨﺸﺎء اﻋﻤﺎل و رﻓﺘﺎر ﺧﻮد را ﺑﻴﻤﺎرى اﻋﺘﻴﺎد و ﻋﺪمﺳﻼﻣﺖ ﻋﻘﻞ ﻣﻰ داﻧﻨﺪ. ﻫﺮﺟﺎ ﻣﺮﺗﻜﺐ اﺷﺘﺒﺎه و ﺧﻄﺎﻳﻰ ﺷﺪه آن را ﺑﻪ ﮔﺮدن اﻳﻦ دو ﻣﻰ اﻧﺪازﻧﺪ و اﻳﻦ ذﻫﻨﻴﺖ از ﺑﺎور ﺷﺨﺼﻰ اﻋﻀﺎ ﻧﻴﺰ ﻓﺮاﺗﺮ رﻓﺘﻪ و در ذﻫﻦ اﻋﻀﺎى دﻳﮕﺮ، ﻧﺰدﻳﻜﺎن و واﺑﺴﺘﮕﺎن وى و ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻧﻴﺰ ﺷﻜﻞ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ. از این رو دﻳﮕﺮان ﻧﻴﺰ ﺑﻴﻤﺎرى و ﻋﺪم ﺳﻼﻣﺖ ﻋﻘﻞ ﻓﺮد را ﻣﻰ ﭘﺬﻳﺮﻧﺪ
7-14-2. ﭼﻨﺪ ﺷﺨﺼﻴﺘﻲ
ﺑﺮرﺳﻰ روى رﻓﺘﺎر اﻋﻀﺎ ﻧﺸﺎن ﻣﻰ دﻫﺪ ﻛﻪ در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﻣﺨﺎﻃﺒﺎن رﻓﺘﺎرﻫﺎى ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﻰ از ﺧﻮد ﻧﺸﺎن ﻣﻰدﻫﻨﺪ. اﺻﻠﻰﺗﺮﻳﻦ ﻣﺨﺎﻃﺒﺎن وى دوﺳﺘﺎن همدرد، ﺧﺎﻧﻮاده و ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﻰﺑﺎﺷﻨﺪ. اﻛﺜﺮا رﻓﺘﺎرى ﻛﻪ در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ دوﺳﺘﺎن همدرد و ﺟﻠﺴﺎت دارﻧﺪ ﻣﺘﻔﺎوت از رﻓﺘﺎرﻳﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺧﺎﻧﻮاده و دﻳﮕﺮان دارﻧﺪ؛ ﻋﻤﺪهى دﻟﻴﻞ ﻫﻢ ﻓﻀﺎﻳﻴﺴﺖ ﻛﻪ در اﻧﺠﻤﻦ ﺣﺎﻛﻢ اﺳﺖ. ﭘﺎﻳﺒﻨﺪى ﺑﻪ اﺻﻮﻟﻰ ﻫﻤﭽﻮن ﺻﺪاﻗﺖ، ﭘﺬﻳﺮش، ﺗﻤﺎﻳﻞ، ﻓﺮوﺗﻨﻰ... ﻣﻼک ارزﻳﺎﺑﻰ اﻋﻀﺎﺳﺖ؛ از این رو ﺗﻤﺎﻣﺎً ﺗﻼش ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ در ﻓﻀﺎى برنامه آن را اﺟﺮا ﻛﻨﻨﺪ و ﭼﻮن ﺟﺎﻣﻌﻪ در ﺑﺮﺧﻰ ﻣﻮارد ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﻳﻦ اﺻﻮل ﺑﻴﮕﺎﻧﻪ اﺳﺖ، آن را ﻣﺤﺪود ﺑﻪ ﻓﻀﺎى اﻧﺠﻤﻦ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ و در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻧﻴﺰ رﻓﺘﺎرﻫﺎ و ﻋﻘﺎﻳﺪى ﺑﺮ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺣﺎﻛﻢ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻧﺠﻤﻦ آنﻫﺎ را ﻧﭙﺬﻳﺮﻓﺘﻪ و اﻧﺠﺎم آن ﺑﺎﻋﺚ واﻛﻨﺶ و ﺑﺮﺧﻮرد ﺑﺎ ﻓﺮد ﺧﺎﻃﻰ ﻣﻰﺷﻮد ﭘﺲ آنﻫﺎ را در اﻧﺠﻤﻦ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻧﻤﻰﺑﺮد؛ اﻟﺒﺘﻪ اﻓﺮاد در ﺑﺪو ورود و روزﻫﺎى اول اﺻﻮل ﺟﺎﻣﻌﻪ و اﻧﺠﻤﻦ را ﺑﻪ ﻫﻢ ﺗﻌﻤﻴﻢ ﻣﻰدﻫﻨﺪ ﻛﻪ واﻛﻨﺶﻫﺎى ﻣﺘﻔﺎوت دو ﻃﺮف ﻣﻮﺟﺐ ﻣﻰﺷﻮد ﻛﻢﻛﻢ ﭼﻨﺪﮔﺎﻧﮕﻰ رﻓﺘﺎرى ﺑﺮاى ﻓﺮد ﺑﻪ وﺟﻮد آﻳﺪ و در رواﺑﻂ و ﻣﺴﺎﺋﻞ درون و ﺑﻴﺮون ﻓﻀﺎى برنامه ﻣﺘﻔﺎوت ﻋﻤﻞ ﻛﻨﺪ. ﻣﺼﺪاق اﻳﻦ ﻧﻈﺮ ﺑﺮاى اﻓﺮادى ﻛﻪ در داﺧﻞ و ﺧﺎرج از ﻓﻀﺎى برنامه ﺑﺎ وى در ارﺗﺒﺎطاﻧﺪ ﻛﺎﻣﻼً ﻣﺸﻬﻮد اﺳﺖ؛ از دﻳﺪ آﻧﻬﺎ آﻧﭽﻪ او در ﻓﻀﺎى برنامه ﻧﺸﺎن ﻣﻰدﻫﺪ، ﻣﺘﻔﺎوت از ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺑﻴﺮوﻧﻰ اش اﺳﺖ. او را ﺑﻪ ﻗﻮل ﻣﻌﺮوف ﻇﺎﻫﺮﺳﺎز یا در ﻋﺮف اﻧﺠﻤﻦ او را ﺑﻪ اﺳﺘﻔﺎده از اﺑﺰار و ﻧﻘﺎﺑﻬﺎى ﺷﺨﺼﻴﺘﻰ ﻣﺘﻬﻢ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ؛ اﻣﺎ در ﺑﺴﻴﺎرى ﻣﻮارد وى ﻧﺎﺧﻮاﺳﺘﻪ دﭼﺎر ﭼﻨﻴﻦ رﻓﺘﺎرى ﻣﻰﺷﻮد و وﻗﺘﻰ ﺑﻪ اﻋﻤﺎل و رﻓﺘﺎر ﺧﻮد ﻣﻰﻧﮕﺮد ﺧﻮد ﻧﻴﺰ ﻣﻌﺘﺮف اﺳﺖ.
8-14-2. ﻇﻠﻢ ﭘﺬﻳﺮ و ﺳﺎزﺷﻜﺎر
اﺟﺮاى اﺻﻮل برنامه ﻧﺎﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺷﺨﺼﻴﺘﻰ ﺳﺎزﺷﻜﺎر و ﻇﻠﻢ ﭘﺬﻳﺮ را در اﻓﺮاد ﺧﻠﻖ ﻣﻰﻛﻨﺪ. اﻳﻦ ﻣﺒﺤﺚ ﺑﻪ ﺗﻔﺼﻴﻞ در ﺑﺨﺶ ﻫﺎى دﻳﮕﺮ ﺷﺮح داده ﺷﺪه، اﻣﺎ ﺑﻪ اﺧﺘﺼﺎر ﺑﺎﻳﺪ ﮔﻔﺖ ﻛﻪ اﮔﺮ ﻗﻮاﻋﺪ اﺻﻠﻰ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﺑﺮرﺳﻰ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ، ﺗﻤﺎﻣﺎً ﻣﺴﺒﺐ و ﻣﻘﺼﺮ را ﺧﻮد ﻓﺮد ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ و درﺟﺎﻳﻰ ﻫﻢ ﻛﻪ ﺣﻖ ﺑﺎ اوﺳﺖ و دﻳﮕﺮى ﻣﻘﺼﺮ اﺳﺖ، ﻋﻤﻞ وى ﻣﺤﺪود ﺑﻪ ﺑﺨﺸﺶ، اﻗﺮار یا ﺳﭙﺮدن ﺑﻪ ﻧﻴﺮوى ﺑﺮﺗﺮ و ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﻰﺷﻮد. و در اﻛﺜﺮ ﻣﻮارد ﺧﻮد را ﻣﻘﺼﺮ ﻣﻰ ﺑﻴﻨﺪ. درﺿﻤﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﺗﻔﺎﻗﺎت و روﻳﺪادﻫﺎى ﺑﻴﺮوﻧﻰ ﺑﻰ ﺗﻔﺎوت ﺷﺪه و اﻳﻦ ﺣﻖ را از ﺧﻮد ﺳﻠﺐ ﻣﻰﻛﻨﺪ ﻛﻪ واﻛﻨﺸﻰ ﻧﺸﺎن دﻫﺪ یا ﺑﻪ ﻣﺒﺎرزه و ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﻧﺎﻫﻨﺠﺎرىﻫﺎ ﺑﭙﺮدازد. اﻟﺒﺘﻪ اﻳﻦ روﻳﻪ در ﺳﻴﺎﺳﺖﻫﺎى ﻛﻠﻰ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﻢ وﺟﻮد دارد.
9-14-2. ﻣﻄﻠﻖﮔﺮا
ﺑﺮ اﺛﺮ ﻛﺎرﻛﺮد قدمهاى برنامه دﻳﺪ اﻋﻀﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺻﻔﺮ و ﺻﺪى ﻣﻰﺷﻮد. ﻳﻌﻨﻰ ﺗﻮان ﺟﻤﻊ ﺧﻮب و ﺑﺪ، ﺿﻌﻒ و ﻗﻮت را ﻧﺪارﻧﺪ؛ ﻫﺮﭼﻨﺪ ﺧﻮشﺑﻴﻨﻰ ﺗﺒﻠﻴﻎ ﻣﻰﺷﻮد،اﻣﺎ اﻋﻀﺎ ﻣﻄﻠﻖ ﺑﻴﻦ ﻣﻰﺷﻮﻧﺪ. ﺑﻪ ﻧﺤﻮى ﻛﻪ اﻓﺮاد، ﻣﺴﺎﺋﻞ و روﻳﺪادﻫﺎ را ﻳﺎ ﺧﻮب ﻣﻰﺑﻴﻨﻨﺪ ﻳﺎ ﺑﺪ. در ﻣﻮرد رواﺑﻂ ﺑﺎ دﻳﮕﺮان اﮔﺮ ﻧﻈﺮﺷﺎن ﺟﻠﺐ ﻧﻘﻄﻪى ﻣﺜﺒﺘﻰ ﺷﻮد ﻧﺎﺧﻮاﺳﺘﻪ او را از ﻧﻘﺺ و ﻋﻴﺐ ﺑﺮى ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ و ﺑﻪ ﻋﻜﺲ ﻛﻮﭼﻜﺘﺮﻳﻦ ﺧﻄﺎﻫﺎ از ﺳﻮى ﺷﺨﺺ دﻳﮕﺮ وى را از ﭼﺸﻤﺸﺎن ﻣﻰ اﻧﺪازد و آن ﻋﻴﺐ و ﻧﻘﺺ را ﺑﻪ ﺗﻤﺎم ﺷﺨﺼﻴﺖ وى ﺗﻌﻤﻴﻢ ﻣﻰ دﻫﻨﺪ. ﻋﺎﻣﻞ ﺑﺮوز ﺑﺴﻴﺎرى از رﻧﺠﺶﻫﺎ ﻧﻴﺰ ﻫﻤﻴﻦ اﺳﺖ. در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ اﻓﺮاد و ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻧﺘﻈﺎرى ﻣﺜﺒﺖ در ﺧﻮد اﻳﺠﺎد ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ و وﻗﺘﻰ اﺗﻔﺎﻗﻰ ﺧﻼف اﻧﺘﻈﺎر ﺑﻴﻔﺘﺪ ﺑﻪ ﻛﻠﻰ زاوﻳﻪى دﻳﺪﺷﺎن ﻣﻌﻜﻮس ﻣﻰﺷﻮد و ﻧﻈﺮﺷﺎن ﺑﺮﻣﻰﮔﺮدد، ﻛﻪ ﺣﺎﺻﻞ آن رﻧﺠﺶ و ﻛﻴﻨﻪﻫﺎﻳﻰﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﺧﻮد ﺣﻤﻞ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ. در ﻣﻘﺎﺑﻞ اﮔﺮ ﻧﻘﻄﻪ ﺿﻌﻔﻰ را ﺑﻪ ﻓﺮدى ﺗﻌﻤﻴﻢ دﻫﻨﺪ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻛﻠﻰ وى را ﻣﻨﻜﺮ و رد ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ.
10-14-2. ﺳﺨﻨﻮری وﺣﺮّاﻓﻲ
از دﻳﮕﺮ ﺗﺒﻌﺎت ﻣﺴﻴﺮ دوازده ﻗﺪم ﺳﺨﻨﻮرى و ﺣﺮاﻓﻴﺴﺖ ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ ﺗﻤﺎﻳﻞ اﻋﻀﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪﺳﻤﺖ ﺻﺤﺒﺖ اﺳﺖ ﺗﺎ ﺳﻜﻮت ﻳﺎ اﺟﺮا و ﻋﻤﻞ. از آنﺟﺎﻳﻰﻛﻪ اﻗﺮار وﻣﺸﺎرﻛﺖ از ﺟﻤﻠﻪ اﺻﻮل ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺳﺖ و اﻋﻀﺎ ﺑﺎﻳﺪ اﻓﻜﺎردروﻧﻰ ﺧﻮد را ﺑﻴﺎن و ﺑﻪ ﻣﺸﺎرﻛﺖ ﺑﮕﺬارﻧﺪ، ﻛﻢﻛﻢ اﻳﻦ ﻋﻤﻞ ﻋﺎدﺗﺸﺎن ﻣﻰﺷﻮد و وﻗﺘﻰ ﻋﺎدت ﺷﺪ ﻓﺮﻗﻰ ﻧﺪارد ﺑﻴﻦ دوﺳﺘﺎن هم درد ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻳﺎ دﻳﮕﺮ اﻓﺮاد ﺟﺎﻣﻌﻪ. ﺑﺮاﺳﺎس وﻳﮋﮔﻰﻫﺎى ﺷﺨﺼﻴﺘﻰ اﻧﺴﺎن، ﺣﺮف و ﻋﻤﻞ در ﺗﻨﺎﻗﺾ و ﺗﻘﺎﺑﻞ ﺑﺎ ﻫﻢاﻧﺪ، ﺑﻪ ﻗﻮل ﻣﻌﺮوف دوﺻﺪﮔﻔﺘﻪ ﭼﻮن ﻧﻴﻢﻛﺮدار ﻧﻴﺴﺖ. در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﻰ ﺑﻴﻨﻴﻢ رﺷﺪ ﺷﺨﺼﻴﺘﻰ اﻋﻀﺎ ﺑﻪﺳﻤﺖ ﺳﺨﻨﻮرىﺑﻴﺶﺗﺮ ﻣﻴﻞ ﻣﻰﻛﻨﺪ ﺗﺎﺣﺮﻛﺖ در ﻣﺴﻴﺮ ﻋﻤﻞ. ﭼﻪ ﺑﺴﻴﺎر اﻋﻀﺎﻳﻰ ﻣﻰﺷﻨﺎﺳﻴﻢ ﻛﻪ زﻳﺒﺎﺗﺮﻳﻦ و دﻟﻨﺸﻴﻦ ﺗﺮﻳﻦ ﺻﺤﺒﺖﻫﺎ را اﻳﺮاد ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ، اﻣﺎ وﻗﺘﻰ ﺑﻪ ﻋﻤﻠﻜﺮدﺷﺎن ﻧﮕﺎه ﻣﻰﻛﻨﻴﻢ ﻣﻰﺑﻴﻨﻴﻢ از ﺧﻮد ﻋﻤﻠﻜﺮدى ﻧﺪارﻧﺪ. ﭼﻪ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﺸﺎرﻛﺖﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺣﺮف از ﺗﺼﻤﻴﻤﺎت و اﻧﮕﻴﺰهﻫﺎى ﺑﺰرگ دارد اﻣﺎ در ﭘﺲ آن دﻟﺴﺮدى و ﺑﻰﺗﻔﺎوﺗﻴﺴﺖ. اﻟﺒﺘﻪ اﻳﻦ ﻧﻴﺰ ﭼﻮن ﺑﻘﻴﻪ ﺑﻪﺻﻮرت ﻏﻴﺮارادى ﺑﺮاى اﻋﻀﺎ اﺗﻔﺎق ﻣﻰاﻓﺘﺪ و ﺑﻪ ﻧﺎﭼﺎر درﮔﻴﺮ اﻳﻦ ﻋﺎرﺿﻪ ﻣﻰﺷﻮﻧﺪ.
11-14-2. ﺧﻮدﻣﺸﻐﻮﻟﻲ
ﻫﺮﭼﻨﺪ اﻧﺠﻤﻦ ﺳﻌﻰ در ﺑﺮﻃﺮف ﻛﺮدن ﺧﻮدﻣﺸﻐﻮﻟﻰ دارد و آن را از ﻋﻮاﻣﻞ ﺗﺸﺪﻳﺪﻛﻨﻨﺪهى ﺑﻴﻤﺎرى داﻧﺴﺘﻪ اﻣﺎ در ﻋﻤﻞ ﻳﻜﻰ از ﻋﻮاﻗﺐ و آﺛﺎر ﻛﺎرﻛﺮد ﻗﺪمﻫﺎ ﺧﻮدﻣﺸﻐﻮﻟﻴﺴﺖ. ﺑﺎ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ در ﻓﻀﺎى برنامه، ﻛﺎرﻛﺮد ﻗﺪمﻫﺎ و اﺟﺮاى اﺻﻮل، اﻓﻜﺎر و اﺣﺴﺎﺳﺎت ﻓﺮد ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺴﺘﻤﺮ درﮔﻴﺮ ﻣﺴﺎﻳﻞ دروﻧﻰ و ﻣﻔﺎﻫﻴﻤﻰ ﭼﻮن ﺑﻴﻤﺎرى، ﻋﺪمﺳﻼﻣﺖ ﻋﻘﻞ، ﻧﻮاﻗﺺ و از اﻳﻦ ﻗﺒﻴﻞ ﻣﻮارد ﻣﻰﺷﻮد؛ ﻣﺎﺣﺼﻞ اﻳﻦ روﻳﻪ ﺧﻮد ﻣﺸﻐﻮﻟﻴﺴﺖ. ﺟﻨﮓ و ﺟﺪاﻟﻬﺎى دروﻧﻰ ﻛﻪ ﻣﺨﺎﻃﺒﺶ ﺧﻮد ﻓﺮد، ﺧﺪاوﻧﺪ و دﻳﮕﺮان اﻧﺪ، دﻧﺒﺎل ﻋﻠﻞ، اﺳﺒﺎب و ﻣﻘﺼﺮ ﮔﺸﺘﻦ، ﺗﺮازﻧﺎﻣﻪ ﺧﻮد و دﻳﮕﺮان ﮔﺮﻓﺘﻦ و... از ﻣﺼﺎدﻳﻖ اﻳﻦ ﺧﻮد ﻣﺸﻐﻮﻟﻴﺴﺖ.
12-14-2. ﻋﻴﺐ ﺟﻮﻳﻲ
ﻳﻜﻰ از ﻣﻨﻔﻮرﺗﺮﻳﻦ ﺣﺎﻻت ﺷﺨﺼﻴﺘﻰ اﻋﻀﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﺲ از ﻛﺎرﻛﺮد قدمهاى یک، دو، چهار، پنج ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﻰ آﻳﺪ. ﺑﻪﮔﻮﻧﻪاى ﻛﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﺷﺪه دﻳﮕﺮان از ﻣﻌﺎﺷﺮت ﺑﺎ وى ﭘﺮﻫﻴﺰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ؛ زﻳﺮا در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ او ﺧﻮد را زﻳﺮ ذرهﺑﻴﻨﻰ ﻣﻰﺑﻴﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﻋﺪﺳﻰ آن از ﺟﻨﺲ ﺑﺪﺑﻴﻨﻰ و ﻋﻴﺐ ﺟﻮﻳﻴﺴﺖ. اﻋﻀﺎ در ﻣﻮاﺟﻬﻪ ﺑﺎ ﻣﺤﻴﻂ، اﺷﻴﺎ و اﻓﺮاد ﻛﻤﺘﺮ ﻟﺐ ﺑﻪ ﺗﺤﺴﻴﻦ و ﺗﻘﺪﻳﺮ ﻣﻰﮔﺸﺎﻳﻨﺪ و در اﻛﺜﺮ ﻣﻮارد ﺧﻮد را در ﺟﺎﻳﮕﺎه ﻳﻚ ﻣﺘﺨﺼﺺ و ﻛﺎرﺷﻨﺎس ﻣﻮﺿﻮع ﻗﺮار داده و ﺗﻤﺮﻛﺰﺷﺎن در ﻧﻘﺪ و ﻋﻴﺐﺟﻮﻳﻴﺴﺖ.
13-14-2. ﺗﻮﻫﻢ زاﻳﻲ و ﻏﻴﺮ ﻓﻌﺎل ﺷﺪن ﻧﻴﻤﻜﺮه ﭼﭗ ﻣﻐﺰ
ﭘﺮداﺧﺘﻦ اﻓﺮاﻃﻰ و ﻓﻀﺎى ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ (ﺟﻠﺴﺎت، ﻣﺒﺎﺣﺚ، قدمها) ﺑﻪ ﻧﺤﻮﻳﺴﺖ ﻛﻪ ﺳﺒﺐ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺑﻴﺶ از ﺣﺪ ﻧﻴﻤﻜﺮه راﺳﺖ و ﻏﻴﺮ ﻓﻌﺎل ﺷﺪن ﻧﻴﻤﻜﺮه ﭼﭗ ﻣﻐﺰ ﻣﻰﺷﻮد از این رو اﻛﺜﺮ اﻋﻀﺎ ﭘﺲ از ﻛﺎرﻛﺮد قدمها و ﺣﻀﻮر در ﻓﻀﺎى برنامه ﺗﻤﺮﻛﺰ ﻧﺴﺒﻰ ﺧﻮد را از ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺷﻐﻠﻰ و زﻧﺪﮔﻰ از دﺳﺖ ﻣﻰ دﻫﻨﺪ و داﺋﻤﺎ دﭼﺎر ﺧﻮد ﻣﺸﻐﻮﻟﻰ ﻣﺘﻮﻫﻤﺎﻧﻪ ﻣﻰ ﺷﻮﻧﺪ و اﻓﻜﺎر ﻣﻨﻔﻰ، ﺑﺪﺑﻴﻨﺎﻧﻪ، وﻫﻢ ﮔﻮﻧﻪ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﻫﺠﻮم ﻣﻰ آورد و آراﻣﺸﺸﺎن را ﺳﻠﺐ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ.
